CHO VAY TIỀN NHƯNG KHÔNG GHI THỜI HẠN TRẢ NỢ CÓ ĐÒI ĐƯỢC KHÔNG?
Câu hỏi: Luật sư cho em hỏi em cho người thân vay tiền có viết giấy nợ nhưng lại không ghi thời hạn trả nợ, thời hạn trả nợ lại do hai bên thỏa thuận bằng miệng là 02 năm. Nhưng nay đã quá thời hạn 02 năm rồi nhưng bên kia vẫn chưa trả nợ em. Giấy mượn nợ của em không có ghi thời hạn thì liệu em có đòi lại được tiền không ạ?
Trả lời: Giao dịch cho vay tiền có 02 loại giao dịch cho vay có kỳ hạn và không có kỳ hạn. Trường hợp giấy vay tiền không ghi thời hạn thanh toán nợ thì được xem là giao dịch vay không có kỳ hạn. Theo quy định của pháp luật trường hợp cho vay không có kỳ hạn vẫn có thể đòi lại được tài sản đã cho vay.
Hiện nay pháp luật không có quy định cụ thể về khái niệm giấy vay tiền nhưng thông qua nội dung trong giấy vay có thể hiểu đây cũng chính là dạng hợp đồng vay tài sản. Giấy vay tiền được xem sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng (trừ trường hợp có thỏa thuận khác) và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.
Theo quy định tại Điều 469 Bộ luật Dân sự 2015 về thực hiện hợp đồng vay không kỳ hạn như sau:
“Điều 469. Thực hiện hợp đồng vay không kỳ hạn
1. Đối với hợp đồng vay không kỳ hạn và không có lãi thì bên cho vay có quyền đòi lại tài sản và bên vay cũng có quyền trả nợ vào bất cứ lúc nào, nhưng phải báo cho nhau biết trước một thời gian hợp lý, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2. Đối với hợp đồng vay không kỳ hạn và có lãi thì bên cho vay có quyền đòi lại tài sản bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên vay một thời gian hợp lý và được trả lãi đến thời điểm nhận lại tài sản, còn bên vay cũng có quyền trả lại tài sản bất cứ lúc nào và chỉ phải trả lãi cho đến thời điểm trả nợ, nhưng cũng phải báo trước cho bên cho vay một thời gian hợp lý.”
Theo quy định trên trường hợp giấy vay tiền không ghi thời hạn trả thì được thực hiện như sau:
– Trường hợp không có thỏa thuận về có lãi: bên cho vay có quyền đòi lại tiền và bên vay cũng có quyền trả nợ tiền bất kỳ lúc nào, nhưng phải báo cho nhau biết trước một thời gian hợp lý, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Như vậy, hai bên chỉ đòi nợ và trả nợ cho nhau số tiền gốc, không có lãi.
– Trường hợp có thỏa thuận về lãi: bên cho vay có quyền đòi lại tiền bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên vay một thời gian hợp lý và được trả lãi đến thời điểm nhận lại tiền, còn bên vay cũng có quyền trả lại tiền bất cứ lúc nào và chỉ phải trả lãi cho đến thời điểm trả nợ, nhưng cũng phải báo trước cho bên cho vay một thời gian hợp lý. Như vậy, bên cho vay không chỉ phải trả cho bên vay số tiền gốc đã vay mà còn phải chi trả số tiền lãi tính theo lãi suất mà các bên đã thỏa thuận.
Bên cạnh đó, tại Điểm a Khoản 3 Điều 6 Nghị quyết số 01/2019/NQ-HĐTP, Nghị quyết hướng dẫn áp dụng một số quy định của pháp luật về lãi, lãi suất, phạt vi phạm của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, quy định:
“Điều 6. Xác định thời điểm xét xử sơ thẩm và thời gian chậm trả
…
3. “Thời gian chậm trả” hướng dẫn tại các điều 3, 4 và 5 Nghị quyết này được xác định như sau:
a) Đối với hợp đồng vay không kỳ hạn thì thời gian chậm trả nợ gốc bắt đầu kể từ ngày tiếp theo liền kề của ngày hết “thời gian hợp lý” đến thời điểm xét xử sơ thẩm. “Thời gian hợp lý” quy định tại Điều 474 của Bộ luật Dân sự năm 1995, Điều 477 của Bộ luật Dân sự năm 2005, Điều 469 của Bộ luật Dân sự năm 2015 do Tòa án căn cứ vào từng trường hợp cụ thể để xem xét, quyết định nhưng không quá 03 tháng kể từ ngày thông báo;
…”
Căn cứ theo quy định trên, thời hạn trả nợ sẽ được xác định theo mốc thời gian bạn thông báo đòi nợ. Thời hạn trả tiền là không quá 03 tháng kể từ ngày thông báo.
Lưu ý: Thông báo yêu cầu trả nợ (đòi nợ) nên lập bằng văn bản, bởi việc thông báo bằng miệng sẽ không đủ để làm căn cứ pháp lý.
Như vậy trong trường hợp cho vay tiền nhưng giấy vay tiền không ghi thời hạn trả nợ thì bạn nên thông báo bằng văn bản cho bên vay tiền về thời hạn mà bạn muốn đòi nợ. Trong thời hạn phạm vi 03 tháng kể từ ngày gửi đi thông báo, nếu bên kia vẫn không chịu trả tiền thì bạn có quyền khởi kiện ra Tòa án để đòi nợ theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015.
Trân trọng!
