CÔNG TY KHÔNG KÝ HỢP ĐỒNG VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG
CÓ ĐƯỢC KHÔNG?
Hợp đồng lao động là căn cứ pháp lý quan trọng để đảm bảo quyền lợi, trách nhiệm của người lao động và người sử dụng lao động. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều doanh nghiệp lại không thực hiện việc ký hợp đồng lao động với người lao động. Hành vi này là trái quy định pháp luật và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động. Vậy, doanh nghiệp không ký hợp đồng lao động thì bị xử phạt như thế nào và người lao động cần làm gì để đảm bảo quyền lợi của mình?
CƠ SỞ PHÁP LÝ
– Bộ luật Lao động năm 2019
– Nghị định số 12/2022/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG LÀ GÌ?
Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
Trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì được coi là hợp đồng lao động.
Các loại hợp đồng lao động:
– Hợp đồng lao động không xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng;
– Hợp đồng lao động xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong thời gian không quá 36 tháng kể từ thời điểm có hiệu lực của hợp đồng.
Tham khảo: Mẫu hợp đồng lao động xác định thời hạn
CÔNG TY CÓ BẮT BUỘC PHẢI GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG KHÔNG?
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 13 quy định: “ Trước khi nhận người lao động vào làm việc thì người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động với người lao động.”
Như vậy, theo quy định trên người sử dụng lao động phải thực hiện việc ký kết hợp đồng lao động với người sử dụng lao động khi nhận người lao động đó vào làm việc tại doanh nghiệp. Trường hợp doanh nghiệp không ký kết hợp đồng lao động với người người lao động là đang làm trái quy định của pháp luật.
Các hình thức giao kết hợp đồng lao động:
– Bằng lời nói: chỉ áp dụng đối với loại hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng, trừ trường hợp quy định khác.
– Bằng văn bản: Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 02 bản, người lao động giữ 01 bản, người sử dụng lao động giữ 01 bản.
CHẾ TÀI XỬ PHẠT ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP KHÔNG GIAO KẾT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG
Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định về việc xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động cụ thể như sau:
“1. Phạt tiền đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi: giao kết hợp đồng lao động không bằng văn bản với người lao động làm công việc có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên; giao kết hợp đồng lao động không bằng văn bản với người được ủy quyền giao kết hợp đồng cho nhóm người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên làm công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng quy định tại khoản 2 Điều 18 của Bộ luật Lao động; giao kết không đúng loại hợp đồng lao động với người lao động; giao kết hợp đồng lao động không đầy đủ các nội dung chủ yếu của hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật theo một trong các mức sau đây:
a) Từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;
b) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;
c) Từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động;
d) Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động;
đ) Từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.”
– Mức phạt trên là mức phạt đối với cá nhân, trường hợp là tổ chức thì mức phạt bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. Như vậy, mức phạt đối với công ty không ký hợp đồng lao động là:
– Đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động, công ty sẽ phải chịu phạt từ 4.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng;
– Đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động, công ty sẽ phải chịu phạt từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng;
– Đối với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động, công ty sẽ phải chịu phạt từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng;
– Đối với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động, công ty sẽ phải chịu phạt từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng;
– Đối với vi phạm từ 301 người lao động trở lên, công ty sẽ phải chịu phạt từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
Bên cạnh đó, công ty còn phải áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như sau: Buộc người sử dụng lao động giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người lao động khi có hành vi giao kết hợp đồng lao động không bằng văn bản với người lao động làm công việc có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên.
Như vậy, mức phạt đối với hành vi không ký hợp đồng lao động của doanh nghiệp là bao nhiêu phụ thuộc vào số lượng người lao động mà công ty không thực hiện việc giao kết. Ngoài bị phạt tiền công ty còn phải áp dụng biện pháp khắc phục hậy quả là phải tiến hành việc giao kết hợp đồng với người lao động bằng văn bản theo đúng quy định của pháp luật.
Tham khảo: Bị cho nghỉ việc vì lý do thay đổi cơ cấu kinh tế phải làm thế nào
NGƯỜI LAO ĐỘNG NÊN LÀM GÌ ĐỂ BẢO VỆ QUYỀN, LỢI ÍCH HỢP PHÁP
Khi công ty không thực hiện việc giao kết hợp đồng lao động quyền, lợi ích hợp pháp của lao động bị ảnh hưởng rất nhiều. Người lao động không được hưởng các chính sách về bảo hiểm như: hưu trí, thai sản,…, các khoản trợ cấp của công ty, không được hưởng quyền lợi khi xảy ra rủi ro trong lao động,… Đặc biệt, do không có hợp đồng ràng buộc, doanh nghiệp có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động bất cứ lúc nào mà không cần có các căn cứ theo quy định pháp luật Lao động.
Do đó, khi nhận thấy doanh nghiệp chưa thực hiện việc giao kết hợp đồng lao động với mình, người lao động nên yêu cầu doanh nghiệp thực hiện việc giao kết hợp đồng lao động.
Trường hợp doanh nghiệp vẫn không thực hiện việc giao kết hợp đồng, người lao động có quyền khiếu nại đến Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nơi doanh nghiệp đặt trụ sở.
