DI LÝ TỘI PHẠM
Hiện nay, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 đã có quy định rất tiến bộ, phù hợp với xu thế của xã hội đời sống. Nhưng cũng có những thuật ngữ không được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật, nhưng lại được sử dụng thường xuyên bởi nó thông dụng. Di lý là một từ thường được sử dụng, đặc biệt là trong các quan hệ pháp luật hình sự. Vậy di lý là gì? Quy định pháp luật về di lý như thế nào? Và di lý được sử dụng trong trường hợp nào? Hãy cùng Luật Việt Chính tìm hiểu vấn đề này qua bài viết dưới đây.
1. Khái niệm “di lý”.
– “Di lý” là một thuật ngữ Hán Việt, là sự di chuyển, chuyển dịch các chủ thể từ nơi này, sang nơi khác về mặt pháp lý. Di lý là một khái niệm mang ý nghĩa rất rộng, vì thế hiện nay chưa có bất kỳ một văn bản quy phạm pháp luật nào đề cập đến khái niệm này. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc một chủ thể thực hiện di lý tội phạm sẽ được sử dụng một thuật ngữ khác nhau, chẳng hạn với bị can, bị cáo thường sẽ sử dụng thuật ngữ là “dẫn giải/ áp giải”; đối với bản án hoặc các văn bản tố tụng khác sẽ sử dụng từ ngữ như “tống đạt”.
2. Di lý trong pháp luật:
– Có thể hiểu rằng di lý trong lĩnh vực pháp luật là việc chuyển vụ án hoặc tội phạm đến nơi có đúng thẩm quyền hoặc trách nhiệm để giải quyết. Tuy nhiên, sẽ tùy vào từng trường hợp cụ thể, sẽ có những thuật ngữ chuyên việt khác được sử dụng thay cho di lý như đã được nhắc đến phần khái niệm.
– Qua những giải thích trên, có thể thấy được thuật ngữ di lý mang tính pháp lý và chuyên môn khá cao. Cho nên, di lý cần được sử dụng thật cẩn trọng để tránh gây nhầm lẫn. Đồng thời, cũng lưu ý nên sử dụng các thuật ngữ thay thế khác cho phù hợp với từng ngữ cảnh cụ thể.
Tham khảo: Các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
3. Vì sao tội phạm nguy hiểm được di lý bằng máy bay.
– Đối với những tội phạm nguy hiểm hoặc chịu mức án tù cao thì thường có tâm lý không ổn định, nếu áp giải bằng tàu hỏa hay ô tô sẽ khiến thời gian kéo dài, tội phạm có thể chống đối, gây khó khăn trong quá trình di lý. Có nhiều trường hợp, khi di lý bằng ô tô khách, đến trạm dừng chân để ăn uống, tội phạm đã bỏ trốn. Còn khi đi tàu hỏa, tội phạm có thể mạo hiểm lao xuống đường ray, khiến cán bộ điều tra phải truy đuổi vất vả. Vì vậy, nhiều trường hợp cán bộ điều tra sẽ đề xuất phương án di chuyển bằng máy bay để đảm bảo an toàn.
– Quy trình di lý bằng máy bay hết sức nghiêm ngặt, chặt chẽ và an toàn, đảm bảo đúng quy định theo pháp luật. Khi di lý tội phạm bằng máy bay, công an sẽ mua vé như các hành khách bình thường khác, tuy nhiên phải có mặt tại sân bay trước khi máy bay khởi hành hai tiếng. Khi xe đặc chủng đưa tội phạm tới sân bay, nhân viên sân bay sẽ đưa cán bộ điều tra và tội phạm lên trước. Ngành hàng không sẽ dành 03 ghế ưu tiên (thường sẽ được gọi là ghế an ninh) trên mỗi chuyến bay cho cơ quan điều tra làm nhiệm vụ đặc biệt trong trường hợp khẩn cấp. Tội phạm bị di lý sẽ bị còng tay, cán bộ điều tra sẽ dùng áo hoặc khăn che để tránh sự chú ý của các hành khách khác. Cơ trưởng máy bay và một số người trong phi hành đoàn sẽ nắm được thông tin có tội phạm di lý trên chuyến bay. Khi máy bay hạ cánh, hành khách đã xuống hết thì tội phạm mới được dẫn giải ra khỏi máy bay và lên xe đặc chủng để đưa về nơi giam giữ, điều tra. Trên máy bay, tội phạm sẽ được chỉ định ngồi ở hàng ghế cuối cùng, xa cửa thoát hiểm, cán bộ phụ trách di lý sẽ ngồi ghế bên cạnh lối đi, tội phạm ngồi ghế bên trong.
Trân trọng!
